Ardahan ilçesi toplam 128,000’lik bir nüfusa sahiptir ve Ardahan ve Posof olmak üzere iki bölgesel/ ilçesel merkezi bulunmaktadır. Ortalama hane halkı büyüklüğü yaklaşık altı kişidir. Yüksek işsizlik oranı sebebiyle yörede dış göç yaşanmıştır.
Sınırlı sayıda ürün çeşitliliği bulunan (buğday ve arpa) bir tarım şekli yörenin ana geçim kaynağıdır. Genelde sulama sistemleri nadir olarak yer almaktadır. Hane halkının sadece %20’sinden bir miktar fazlasının sulama amaçlarına uygun suları bulunmaktadır.
Hane halkı genelde fakirdir ana geçim kaynağı tarımsal faaliyetlerdir ve işsizlik oranı oldukça yüksektir. Hizmet sektöründe ve arıcılık alanında son zamanlarda istikrarlı bir gelişme kaydedilmiş olmasına rağmen ekonomi hayvancılık ve tarıma dayalıdır.
Yörede elektrik kaynakları yetersizdir, içme suyu kıtlığı vardır, ulusal telekomünikasyon ve sulama ağlarına erişim sınırlıdır. Yollar genelde kapalıdır ve kış ayları süresince ulaşılamaz durumdadır. Araştırma yapılan yerleşim bölgelerinde ortalama okuma yazma oranı yüksektir (%89) fakat araştırmaya katılanların sadece %4’ü üniversite diplomasına sahiptir.
Yörede yaşayanlar tarafından tespit edilen sorunlar yüksek işsizlik oranı, düşük gelir oranı, zayıf altyapı (özellikle su ve kanalizasyon), sağlık, eğitim ve kamusal ulaştırma hizmetlerine yetersiz erişimdir.
Kaynak: ÇED Ev ve Yerleşke Araştırması (2001)
Toplumsal Yatırım Programının genel amaçları nelerdİr?
Toplumsal Yatırım Programı’nın hedefi, BTC Boru Hattı güzegahında 4 km.lik koridor içerisinde yaşayan insanların sürdürülebilir sosyal ve ekonomik kalkınmasının gelişmesine yardımcı olmaktır.Projeler boru hattı inşaatından kaynaklanan olumsuz etkilerin azaltılmasına ilave faydalar sağlamak için düzenlenmiştir. En yoksul yerleşim yerlerini kapsaması planlanan Toplumsal Yatırım Programı; kırsal kesimdeki halka, yardım derneklerine, kooperatiflere ve sivil toplum örgütlerine kendilerine yetme becerisi kazandırmayı hedeflemektedir. Projeler sosyal ve ekonomik kapasiteyi, gelir getirici ve ekonomik fırsatları geliştirmeyi, tarım sektörünü iyiye götürmeyi ve eğitim ve örgütlenme yoluyla kırsal kesimdeki insanların sorun – çözme becerilerini artırmayı amaçlamaktadır. Bunun yanında okullar, sağlık kurumları , içme suyu tesisleri için bir dizi altyapı iyileştirmeleri de planlanmaktadır.
Projeyİ kim uygulayacak?
IBC (Uluslararası Mavi Hilal Vakfı) projeyi Posof’ta kurulan ofisten uygulayacaktır. Yerel Ofisi Proje Koordinatörü yönetecektir. Proje Koordinatörü hem Ardahan’daki proje faaliyetlerinden, hem de hükümet organları, toplulukları, sivil toplum kuruluşları ile kurulacak ilişkilerden veğişik kuruluşlar ile koordinasyondan (örneğin üniversiteler, hükümet kuruluşları) sorumlu olacaktır.
Proje hangİ grup İnsanları hedefleyecektİr?
Proje kadınları, okuyan ve okul öncesi yaş grubundaki çocukları, işsizleri, esnaf ve zanaatkarları, çiftçileri, tüccarları ve eğitim görmemiş insanları hedef alacaktır.
Proje hangİ coğrafİ alanı kapsayacaktır?
Proje Ardahan ilini, 4 adet yerel yönetim bölgesini (Ardahan Merkez, Damal, Hanak ve Posof), ve 37 köyü kapsamaktadır: Posof (Türkgözü, Armutveren, Kumluköz, İncedere, Taşkıran, Kayınlı, Söğütlükaya, Kırdamal (Kırköy), Asmakonağı, Çakırkoç, Aşıküzeyir, Doğrular, Uğurca, Çayırçimen, Kalkankaya, Özbaşı, Aşıkzülali, Eminbey, Gönülaçan. Damal (Dereköy, Burmadere, Otağlı, Tepeköy). Hanak (Alaçam, Çimliçayır, Avcılar, Koyunpınar). Ardahan Merkez (Ortageçit, Balıkçılar, Kartalpınar, Tepesuyu, Küçüksütlüce, Hasköy, Çalabaş, Çobanlı, Beşiktaş, Dağcı)
Proje hangİ faalİyetlerİ kapsayacaktır?
Uzun Dönemli Gelişim Programı:
- Tarım ve büyükbaş hayvancılık: Bilgi broşürleri; ihtiyaçlarını anlamak ve gelişmiş tarımsal teknikler hakkında iletişimde bulunmak üzere köylülerle toplantılar; kooperatif örgütleme; köylülerin eğitilmesi (örneğin sütü sağılan ineklerin yavrulaması, sütçülük tesislerindeki süt üretimi, yem tesislerindeki üretim); süt toplama merkezlerinin kurulması; hayvan yemi ambarlarının kurulması; ineklerin ve yem tesislerinin satın alınması; sütün ve/ veya sütle ilgili ürünlerin pazarlanması.
- Meyve üretim projesi : Meyveciliğin geliştirilmesine yönelik oarak bölgeden ziraat mühendisleri Yalova’daki Atatürk Tarım Enstitüsünde eğitim görecek, Posof’taki kadınlara meyvecilik, reçel ve marmelat üretimi konularında eğitim verilecek; meyve İşleme Merkezi kurulacak; meyve bahçelerinin ve ağaçlarının bakımı sağlanacak; meyve ve işlenmiş ürünler pazarlanacak.
- Güçlendirme/iş eğitimi: Kadınlar için bilgisayar, damal bebekleri üretimi gibi konularda başta olmak üzere gelir getirici eğitimler
Hızlı Etki Projeleri:
24 köyde içme suyu altyapısının kurulması; Posof Devlet Hastanesi ve sağlık merkezlerinin tamir edilmesi; okulların tamir ve modernize edilmesi; Posof yurdunda bir okuma salonunun kurulması; Posof Lisesinde bir bilgi teknolojileri sınıfının kurulması.
Proje toplulukların hangİ konularda gelİşmelerİne yardımcı olacaktır?
İş oranında artış - Gelir oranında artış
- Göçün engellenmesi (genç nüfusun göçü)
- Diğer sektörlerin ve ilgili sanayilerin geliştirilmesi yoluyla ekonomiye sağlanan katma değerin artırılması
- Ulaştırma, bilgisayar teknolojisi, ticaret, yatırımlar, vb. gibi diğer sektörler ve ilgili sanayilerdeki ekonomik faaliyetlerin teşvik edilmesi .
- Altyapı tesislerinin sağlanması yoluyla hayat şekillerinin geliştirilmesi
- Daha iyi eğitim standartları ve sağlık koşulları; toplumda geliştirilmiş mesleki yetiler.
- Büyükbaş hayvan ürünlerinin daha verimli kullanımlarının sağlanması
- Hayvancılıkta gelişimler; hayvan yemi bitkileri ekimi;
- Kooperatifler tarafından Süt Toplama Merkezleri sayesinde süt pazarlama işleminde %30’luk bir artış.
- Süt üretiminde artış.
- Şu an üretimde bulunmayan 450 hektarlık meyve bahçelerinin kullanıma açılması
- Posof’un kuzeyinde yaşayan kadınlariçin ev eksenli üretim eğitimi; organik meyve konularında eğitim
- Meyvelerin satış amacıyla işlemden geçirilmesi örneğin reçel;
- 14-65 yaşları arasındaki insanların özellikle bilgisayar konusunda mesleki eğitimlerinin sağlanması
- Damal oyuncak bebeklerinin üretiminde ve pazarlanmasında artış sağlamak; Damal Bölgesi çevresinde ya da bölge içinde yaşayan kadınların gelir seviyelerini artırmak; Damal oyuncak bebekleri için üretim işlemlerinin geliştirilmesi.
Proje kapsamında sürdürülebİlirlİk nasıl sağlanacaktır?
BTC Şti finansmanı sona ermeden önce, IBC Türk ve uluslararası bağış sağlayan kuruluşlardan ve sivil toplum örgütlerinden yeni finansman kaynakları bulmak üzere çalışma yapacaktır. Buna ek olarak, hem Tarım Bankası vevlet Bankasından hem de Ardahan İli ve onun ilçeleri içinde aktif olan diğer ulusal mali kooperatif kurumlarından kredi ve/ ödünç kaynak talep edilecektir. Bir Döner Sermaye kurulacak ve süregelen mali faaliyetler garanti altına alınacaktır. Özet olarak, projenin sürdürülebilirliği hükümet organlarıyla, sivil toplum örgütleriyle, özel sektörle ve yerel toplulukla sağlanacak işbirliği vasıtasıyla garanti altına alınacaktır.
